Иҷтимоишавӣ – ин дар асоси аз худ кардани арзишҳои иҷтимоӣ ва тарзҳои рафтори барои ҷомеа муфид, ташаккул додани қобилияти шахс барои бурдани фаъолияти ҳаётӣ дар ҷомеа мебошад. Одам дар раванди иҷтимоишавӣ меъёрҳои иҷтимои- ро аз худ намуда, молики тарзҳои иҷрои нақшҳои иҷти- моӣ ва малакаҳои ҷамъиятӣ мегардад. Иҷтимоишавӣ – ин …

Одам бо нишонаҳои муайяни қобилияту ис теъдодҳои ирсӣ ба дунё меояд. Ағлаби онҳо би- сёрмаъноянд: дар асоси онҳо сифатҳои мухталифи шахс ташаккул ёфта метавонанд. Барои амалӣ гардидани он раванди тарбия нақши ҳалкунанда мебозад. Воқеан имкониятҳои тарбия бо хусусиятҳои ирсии фард низ алоқаманд мебошанд. Асоси ирсии организми одам хусусиятҳои анатомӣ- физиологӣ, …

Шахс фарди бошуур буда, ҳамчун субъекти муносибатҳои иҷтимоӣ, ба- рандаи сифатҳои арзишноки иҷтимоӣ Мо одатан дар радиф бо шахс мафҳумҳои одам, фард ва фардият низ мавриди истифода қарор медиҳем. Ин ма- фҳумҳо хусусиятҳои худро доро бошанд ҳам, дар бароба- ри инба ҳамдигар алоқаи зич доранд. Одам мафҳуми нисбатан умумию ҷамъбасткунанда …

(1058-1111) аз ҷумлаи бузургтарин мутафаккирони тоҷику форс аст, ки дар инкишофи тамад- дуни тамоми халқҳои Шарқи мусулмонӣ нақши ниҳоят бузург бозидааст. Ӯ намояндаи фалсафаи калом мебошад. Ғазолӣ соли 1058 дар шаҳри Тӯси Эрон таваллуд ёф- тааст. Ӯ маълумоти ибтидоиро дар Тӯс гирифта, мадраса- ро низ дар ин ҷо хатм намудааст. …

1004-1088) мутафаккири бузурги тоҷик буда, дар шаҳри Қабодиён, ки дар _ҷанубии Тоҷики- стон мавқеъ дорад, ба дунё омадааст. Ӯ дар солҳои 30- юми асри XI ба сифати шоир ва олими забардасти замон ном баровард. Носири Хисрав таҳти таъсири пайравони исмоилия ба ин мазҳаб майл пайдо карда буд. Исмоилиён як шохаи …

Афкори психологии мутафак- кирони тоҷику форс дорои таърихи беш аз ду ҳазорсола мебошад ва он дар баробари ташаккулу инкишофи донишҳои фалсафӣ рушду нумӯъ ёфтааст. Ақидаҳои зардуштия, монавия ва маздакия, ки дар аҳди бостон ривоҷ доштанд, саршор аз маъниҳои фал- сафиву психологӣ буданд. Бояд қайд кард, ки афкори психологӣ дар мутафак- …

Предмет, метод ва вазифаҳои психо- логия дар давраи аввали му- стақилшавии он ба дигаргуниҳои зи- ёде дучор омад. Анъанаҳои В.Вундтро психологи америкоӣ Э.Титченер давом дод. Ӯ дар университети Корнели ИМА кор мекард. Ӯ чун В.Вундт предмети психологияро дар таҷрибаи бевосита медид. Номи равияи илмии Э.Титченер психологияи структурӣ буд, ки бархилофи …

Дар нимаи дуюми асри XIX барои ташаккулу инкишофи донишҳои психологӣ    шароитҳои мусоиди воқеӣ ба амал омаданд. Доир ба Н.Я.Грот менависад, ки зуҳуроти ҳамарӯза, яъне баромадани осори нав доир ба масъалаҳои психологӣ ба он фикр моро мебарад, ки илми психология қобилияти инкишофёбиро дорад ва ӯ ин воситаҳоро соҳиб аст. Доир ба …

Философияи эмпирикӣ ки дар Англия пайдо шуда буд, дар нимаи дуюми асри XVIII туфайли тарҷумаи асарҳои Д.Юм, Д.Гартли оҳиста-оҳиста ба Германия гузашт. И.Кант (1724-1804) аз бузургтарин мутафаккирони ин давра шинохта шудааст. Ӯ асосгузори идеализми клас- сикии немис аст, ки идеяҳои диалектикаро аз нав барқарор намудааст. Ӯ зидди эмпирияи Волф Х. …

Инкишофи дониши таҷрибавӣ талаб менамуд, ки ба ҷои методи схоластии та- факкур методи нав маъмул шавад. Махсусан, тараққиёти донишҳои анатомию психологӣ дар бораи сохт, кори ҷисм, ба вуҷуд омадани кашфиёту ихтироотҳо фаҳмиши рӯҳро мазмунан дигар кард. Файласуфи англис Ф.Бэкон (1561-1626) саромади материализми замони нав буда, роҳи нави тадқиқи рӯҳро ба …