Барномаи ғизои ва тарбияи ҷисм дар Ислом

Дар баробари ин ҳама баҳрахои маънавй, баракоти руҳи ва фоидаҳои беҳдоштие, ки рӯза барои шахси рузадор ба бор меоварад, ҳамчунин Ислом барномаи фарогири ғизои ва
тарбияи солими ҷисмониро низ аз партави таълимоти худ дур нагузоштааст. Ислом бо вуҷуди он ки ба рӯза доштани рӯзҳои башуморе аз ҳар мох, тавсия намудааст, вале ҳаргиз иҷозат надодааст, ки бандаи муъмин дар натичаи доштани рӯзаи пайваста ва аз ҳад зиёд худро нотавон (бемадор) ва аз анҷоми вазифахои шаръи ва масъулиятҳои иҷ-
тимоии худ оҷиз гардонад, балки дар баробари он барномаи комили
ибодат ва нусхаи беҳдоштй боз ба тарбияи солими ҷисмй ва низоми
дурусти ғизои тавсия намудааст.
Оиша (р) дар идомаи ҳадиси: «Расули Худо (с) аксари моҳи шаъбон ва ё тамоми онро рӯза медошт», мефармояд: Вале ба мардум мегуфт: «Аз аъмол ба андозаи тобу тавони худ баргиред, зеро Худо (аз қабули) хаста намегардад, вале шумо хаста мегардед». Ҳамчунин мефармуд: «Дӯстдоштатарин амал ба сӯи Худо он корест ки соҳибаш бар он мудовамат варзад, ҳарчанд кам ҳам бошад». Ривоят шудааст, ки Абдуллоҳ ибни Амр (р) рӯзҳо пайваста рӯза медошт ва шабҳо қиём мекард. Вақте ин хабар ба Расули Худо (с) расид, ӯро фаро хонд ва гуфт: «Эй Абдуллох, ба ман хабаррасид, ки рӯзҳо рӯза медорӣ ва шабҳо қиём менамои Гуфтам: Оре, эй Расули Худо. Фармуд: (Эй Абдуллох,) накун, балки рӯза ва ифтор
ҳам кун, шабҳо ба ибодат бархез ва хоб ҳам кун зеро бар ту ҳақ дорад, чашмонат бар ту ҳақ доранд, бар ту ҳақ дорад ва меҳмонҳоят бар ту ҳақ доранд (ва бояд тамоми ҳуқуқҳоро ба ҷой
овар). Ҳамин ҳадар туро кифоя аст, ки ҳар моҳ се рӯз рӯза дорӣ. Барои ту дар ҳар некӣ даҳ баробар аҷр дода мешавад. Ҳамин се рӯз рӯзаи тамоми даҳр (умр) ба шумор меравад.
(Абдуллоҳ дар идома мегуяд): Вале ман бар худ сахт гирифтам ва дар ниҳоят ин кор бар ман сахт тамом шуд. Гуфтам: Эй Расули Худо, ман бештар аз ин қувват дорам!? Фармуд: «Пас рӯзаи паёмбари Худо Довудро бидор ва бар он наафзо!». Пурсидам: Рузаи паёмбари Худо Довуд (ъ) чй гуна буд? Гуфт: «Рӯзаи нисфи даҳр (умр)». Абдуллоҳ пас аз он ки пир гашта буд, мегуфт: Эй кош, рухсат ва насиҳати Паёмбар (с) ро кабул мекардам. Дар ривояте омадааст, ки: «Расули Худо (с) дар яке аз сафарҳо дид, ки мардум дар атрофи марде издиҳом доранд ва болояш соя сохта шудааст Гуфт: Уро чӣ шудааст? Гуфтанд: Марди рузадоре фармуд: Рӯза доштан дар сафар хуб нест» .284 Чй тавре мебинем, Расули Худо (с) дар ин ҷо рӯза доштан дар сафарро кори хубе надонистааст. Зеро дар чунин мавридҳо доштани нерӯи ҷисмонй барои анҷоми масъулиятҳои дар пешистода аз рӯза доштан беҳтар аст. Вале баъзе одамон аз рӯи ноогоҳи бо доштани рӯза ва ё машғул гаштан ба баъзе ибодатҳои дигар на танҳо худро амалан аз анҷоми масъулиятҳои иҷтимой ва вазифаҳои ҷамъиятии дини Ислом
оҷиз ва нотавон месозанд, балки чанд одами дигарро барои парастории худ овора месозанд.
Бар ҳамин асос, мо вақте метавонем зебои, гӯёи ва осонии дини Худоро амалан ламс намоем, ки арзишҳои Исломро ба сурати тарҳи кулли ва ваҳдат (комплекс)-и таҷзиянопазир мавриди барраси қарор диҳем ва дар бораи онҳо шинохти фарогире ҳосил намоем. Қуръони карим дар қисмате аз ояти 185-уми сураи Бақара пас аз баёни ҳукми рӯзаи бемор ва мусофир мефармояд: «Худо барои шумо осониро мехощад ва душвориро дар хаққи шумо раво намебинад».