Теги: Таърих

Даосизм нахуст ҳамчун як мактаб ё системаи фалсафӣ ва баъдан ҳамчун яке аз дин ва мазҳабҳои чинӣ ба арсаи таърихи ом мегузорад. Асосгузори он ҳаким-файласуфи маъруфи Хитои қадим Лао-Тсзи ё Лао-Тан мебошад, ки тибқи ривоятҳо дар иёлоти Чу соли 604 т.м. ба ҷаҳон омада. Ӯ аз худ китобе бо номи …

Дар зардуштия офариниши олам як давраи комил-иборат аз 12 ҳазор солро дар бар мегирад. Дар 3 ҳазор соли аввал Аҳурамаздо тарҳу намуди ҳастӣ олами «майину»-ро офаридааст, ки онро ё олами мисол метавон гуфт. Яъне Аҳурамаздо нахуст олами идеалии мафҳумҳои муҷаррадро офаридааст. Дар 3 ҳазор соли баъд ӯ олами воқеии айнӣ, …

Парастишҳо ва эътиқодҳои асри ведой. Аз навъи боварии давраи тоориёй ҳиндувон мутаассифона ҳеҷ гуна осоре боқй намондааст. Асли дину оини[1] онҳо дақиқ маълум нест. Асосан он чизе, ки аз оини бостонии Хиндустон маълум аст, ба тамаддуни баъдй– тамаддуни ҳинду ориёй мансуб аст. Тақрибан аз нимаи дуюми ҳазораи дуюм қабл аз …

Ин қисмат ба шинохту баррасии таърихи пайдоиш ва таҳаввули динҳои ҳинду ориёй, ки шомили адёни ҳиндй ва эронй аст, бахшида шудааст. Динҳои ҳиндй, эронй– тоҷикй ва ҳатто баъзе эътиқодоту худоёни юнонй ва румй аз як решаву фарҳанги қадимаи ориёй манша гирифтаанд. Ҳиндустон яке аз сарзаминҳои куҳан ва аз назари тамаддун …

Худоёни маъруфе, ки анҷумани худоёни дини давлатии Руми бостонро ташкил мекардаанд, иборатанд: -«Юпитер»-худои худоён (ҳамтои юнонии он Зевс); -«Юнона»-олиҳаи никоҳ, модарӣ -зани Юпитер; «Минерва» яке аз олиҳаҳои асосии румӣ, ҳомии косибӣ, табобат ва санъат, дар қатори Юпитер ва Юнона таслиси анҷумани худоёни капитолия ба шумор мерафт; «Янус»-худои боромадгоҳу даромадгоҳ- дарҳо, …

Нимҷазирае ба шакли як пои мӯза дар ҷануби Аврупо, дар ғарби нимҷазираи Балкан қарор дорад, ки онро Апеннин ва кишваре, ки дар он ҷойгир шудааст ҳоло бо номи Итолиё маъруф аст. Юнониён дар гузашта, вақто ки ба як қисмати хурди ҷанубии ин нимҷазира, ки сарзамини сарсабзу серчорво буд, шинос шуданд, …

Тасаввуроти юнониён дар «Теогония» ва («Пайдоиши худоён»)-и Гесиод ва «Илиада» ва «Одиссея»-иҲомер инъикос ёфтаан. Қабл аз шиносоӣ бо мақоми худоён дар анҷумани худоёни Ҳомер борои дуруст фаҳмидани он, тасаввуроти динию асотирии юнониён дар мавриди пайдоиши олам ва худоёнро донистан зарур аст. Ин шиносоӣ барои фаҳмидани ҷараёни таҳаввули ақоиди онҳо оид …

Нахустин маҷмӯъ ё анҷуман ( пантеон*)-и худоёни мутаадид дар тамаддуни шумерӣ ба вуҷуд омадаанд, ки ном ва шумори он худоён афзун аз чаҳор ҳазор аст. Ва ҳар яке аз ин худоён намуде- мазҳаре, таҷассуми ҷузъие аз қувваҳои табиат буданд. Аз ҷумла: – Ану, парвардигори осмон, худои бузурги шаҳри Ерек буд. …

Боварӣ ба ҳаёти ондунёвии пас аз марг аз муҳимтарин боварии усулии динҳо ба шумор меравад. Агар аз дин ин асл гирифта шавад, муҳимтирин посутуни дин аз миён бардошта мешавад. Мисриён низ ба навъе аз ҳаёти баъди марг ва вуҷуди рӯҳ (Баъ), боварӣ доштанд. Онҳо боварӣ доштаанд, ки дар ҳар фарди …

Ааввалин кӯшиши яктопарастӣ, ки барои шинохти масири таҳаввули шуури динии инсон муҳим аст, дар Миср карда мешавад. Ин кӯшиш дар замони салтанати Амонҳутап (ё худ Амонфис) – и IV, ки дар асри XVI қабл аз мелод мезистааст, карда шуда буд. Ӯ пас аз як муддати ба сари ҳокимият омадан кӯшидаст, …