Home / Ilm / JANGI YAKUMI JAHON VA TASIRI ON BA VAZI SIYOSII HALSHOI OSIYOI MIYONA

JANGI YAKUMI JAHON VA TASIRI ON BA VAZI SIYOSII HALSHOI OSIYOI MIYONA

CHangi yakumi chahon dar tarikhi insoniyat fochiai buzurg bud, ki bo gunokhi doirahoi hukmroni davlathoi abadkudrat sar shud. Sababi asosii chang ziddiyati bayni mamlakatho baroi ba dast darovardani bozorhoi navi tichorati, ba dast darovardani mustamlikahoi nav va baland bardoshtani nufuzi siyosii khud bud.
Dar chang davlatho ba du guruh taqsim shudand. Ittifoki segona: Olmon, Utrish-Machoriston (Avesto-Vengriya) va
Antanta: Rossiya, Fransiya va Angliya. Badtar ba chang davlathoi digar, mintaqahoi SHarki Duru Nazdik, Afriqo, Uqyonushoi Atlantika, Orom va Hind hamroh shudand. Hamagi dar chang 28-davlat ishtirok kard. CHang az har du tarafi kharakteri istilogarona dosht.
28-iyuni soli 1914 shohzodai imperiyai Utrish-Machoriston Frans Ferdinand dar Sraevo az tarafi millatchiyoni Serbiya kushta shud. In voqea baroi oozi chang bahona gardid. Utrish- Machoriston ba Serbiya ultimatom ravona kard. Garchande, ki Serbiya hamai talabhoi ultimatumro kabul kard, khudi hamon ruz chang elon karda shud.
Russiya dar chang maqsadhoi khudro dosht. Rossiya dar changi ziddi YAponiya (1904-1905) shikast khurda, mavqei khudro dar SHarq az dast dod. Barqaror kardani mavqei peshtara dar Koreya va Manchuriya sababi ishtiroki khukumati podshokhi dar chang bud.
Rossiya nisbati voqeahoi nimchazirai Balkan betaraf istoda nametavonist. Halkdoi slavyani in mintaqa: serbiyagiho, chernogoriho, bulorho dar shakhsiyati Rossiya pushtu panokhi khudro medidand. Az hamin sabab garchande, ki Rossiya ba chang tayyor naboshad ham, machbur shud, ki Serbiyaro pushtiboni karda ba Utrish-Machoriston chang elon namoyad.
Halkdoi Osiyoi Miyona bevosita ba changi chahon hamroh nabudand. Azbaski Russiya yake az sarkardhoi chang bud, khohu nokhoh khalkdoi in kishvar az badbakhtihoi chang benasib namondand.
CHang dar navbati avval nishon dod, ki Russiya ba on tayyor nest. Az ruzhoi avvali chang allakay nokifoya budani zakhirahoi moddi va aslihai harbi khis karda shud. Russiya in norasoihoi moddi va kharochothoi harbiro ba dushi khalkdoi mustamlikai khud guzoshta bud. In albatta ba iqtisodiyoti Osiyoi Miyona betasir namond. Kashonda ovardani molhoi sanoatii Russiya ba Osiyoi Miyona bagoyat kam shud. Baraks az Osiyoi Miyona barovardani ashyoi khom va ozuqavori afzud. Ba gayr az in andozho va narkhi molhoi niyozi mardum kimat shud.
Solhoi 1914-1916 amiri Bukhoro az khazinai khud «bahri galaba» ba Russiya Z-million sum nisor kard. Baroi in khizmatash Amir Olimkhon bo farmoni imperatori rus bo ordenhoi «Uqobi safed», «Aleksandr-Nevskiy»
mukofotonida shud. (Holiqzoda A. Tarikhi siyosii Tochikon. -Dushanbe, 1994.-S.32).

Dar boramon

Инчунин кобед

jubron-xalil

Jubron Halil Jubron

JUBRON HALIL JUBRON yake az  navisandagoni ovozadori arab buda,  soli 1883 dar dehai Bashrai Lubnon  …

222222222222222