Home / Gunogun / Zindagii zani beva

Zindagii zani beva

Maysara bo orzuhoi ziyod oila bunyod karda boshad ham, noumed gasht. Badi du soli khonadori shavharash ba sadamai naqliyoti duchor shuda, in dunyoro padrud guft. Dar khonai khusuru khushdoman yak sol izzati arvohi shavhar poida, marosimhoi se, haft, chil, sol va jumagihoro guzarond. Hama kori khona – gov dushidanu shirro pukhta jurgot khobondan, rubuchin, khamir kardanu non pukhtan, jomashui va dar mavsimi pilla kirmak parvaridan, pakhta chidanu begohi yak darza alafro boloi sar monda, baroi govho ovardan va tarbiyati kudaki yaksolai shirmakash vazifai Maysara bud.

Badi kori ruzona monda meshudu dar sari gahvorai tiflakash – Murod dam megirift. Uro memakondu gahvoraro junbonda alla meguft va bo obi dida dilashro kholi mekard.

Hoharoni shavharash:
– YAnga, tuvu pisarat payi qadami khush nadoshtaed, aka- amon javonmarg shud, – gufta piching mezadand. Rui khushash namedodand. Dar holati suhbatu khandida nishastanashon ham agar Maysara ba onho nazdik meshud, az khanda monda qavoq meandokhtand. Gamgin gashta, az onho dur meshud va ba nazdi gahvorai pisarash – yagona joi gambarorash meraft. Vaziyat dar khonai khusuru khushdoman baroyash sangin bud. Dandon ba dandon monda, domoni toqatro az dast namedod. Mekhost ruhi shavhar az u shod boshad, okhir onho bo niyati nek va orzuhoi ziyod khona obod karda budand. SHavharash – Nodir badi khidmati harbi, libosi nizomi dar tan, May- sararo dar labi chashma dida, bo chehrai shukufon guft:

– Dukhtari zebo, chi meshavad, agar az dasti shumo ob menushidam? – va borkhaltaashro az kitfash girifta ba zamin mondu ba Maysara dida dukhta khitob kard:
– O, shumo hamsoyai mo, dukhtari amaki SHarif nested? Pesh az askari raftanam dukhtarchai maktabkhon buded. Dar bayni se sol in qadar tagyir yoftaed. Arusi nozanin shudaed!
Maysara az guftahoi Nodir kame surkh shud, ba husnash husni digar zam gardid. Satili az obi chashma nimapurro ba dastash dod. Bandi dastoni sap – safedi dukhtar, ki az ze- ri ostinhoi boloshuda namoyon shuda bud, dili Nodirro ba vajd ovard. Javon obi musaffoi chashmaro nushi jon me- namudu az dukhtar chashm namekand. Maysara niz bo havas ba qadu bast va libosi nizomii u, ki ba qomatash shinam afto- da budand, nazar karda, az sukhanoni shirinash halovat me- burd.

– Dukhtari amaki SHarif, agar ijozat dihi, satilho- yatro to peshi khonaaton baram.
– Ne, akai Nodir. Hudam mebaram, agar hamsoyaho bi- nand, har gap guftanashon mumkin, – guft Maysara sa- tilro az dasti Nodir girifta. SHir – shiri gushnavozi obi chashma guyo talkni shavki navrui du javon mekard..
– Baroi chi tu nomi maro medoniyu man nomi turo ne? – khandida pursid Nodir.
– Nomam Maysara, – chashm az zamin nakanda ohista po- sukh gardond dukhtar.
Dar surkhii rukhsorahoyash afzud. Gushvorahoi arzonaki bo dasti kadom zargari chiradast sokhtaash mejunbidandu ba husnash husn zam mekardand. Badi yak haftai in muloqot khostgorho ba khonai amaki SHarif omadand. Mohe nagu- zashta zeri navoi dafu chang tuyi arusii Maysara barguzor shud…

Zindagii shirine ogoz kardand. Tavlidi nakhustfarzan- dashon – Murod ba khursandiashon khursandi zam kard. Bibi va bobo niz az chunin kelini uhdabaro va naberai shirbu shod budand. Intikhobi pisarashon ba murodi dili onho bud. Bo orzuhoi ziyod dar yak gushai havlii padar khona bunyod kardand, vale… Az bemasuliyatii ronandai moshini kho- rijidor, ki pisari kadom kalonshavandae budaastu mast pushti chambaraki moshin nishastaast, Nodir qurbon gasht. On shakhsi kalonshavanda bo dasti kadom shogirdash mab lagi nochizero firistoda:

– Davo nakunand, ba sarashon baloi digar naoyad boz, – gufta takidashon ham kardaast.
Husuru khushdomani nodor mablagi nochizro ulja donista:
– Nasibamon hamin budaast, – gufta ba joe shikoyat namekunand. Az margi Nodir yak sol meguzarad: yak soli pur az gamu tahqir, asabhoi kharoshyofta, tiflaki giryon, khonado- ni hayron. Jahon baroyash digar qadrevu manie nadosht. Faqat giryai Murod uro ba khud meovard va ba zindagi di- lashro garm mekard. Meshitoft ba nazdi pisarash. Okhir, hamin tifl yagona vujudest, ki ba u, ba navozishi modarona- ash niyoz dorad. «U muhtoji modar ast. Man boyad farzan- damro ba po monam. Okhir, Murodam yagona nishonaest az muhabbati pursuzu gudozi man, nishonaest az on marde, ki omoda bud, dunyoro dar peshi poyam poyandoz gardonad. Hayf, sad hayf, ki qismat pastivu balandihoi ziyode do- shtaast,» – gufta, Maysara obi dida merekht. Bazan mekhost dod guyad az chunin qismat, ammo suzashro furu meburdu «Hu- do az in bad nakunad,»- gufta tavba mekard.
Ruzi dastarkhoni shavharashro gundoshtan, badi meh- monhoro gusel kardan, khusurash padari Maysararo nigoh doshta:
Qudo, kame matal shaved, maslihatamon hast, – guft.
Padari Maysara niz in maslihatro intizor bud. Har gohe azobi dukhtarashonro hamsarash ba u meguft, dilash khun megasht, mekhost dukhtarash ba khona bargardad, ammo Maysa- ra:
To soli shavharamro nadihem, khonaashro tark nameku- nam. Bechora shavharam dar in dunyo chize nadid. Biguzor dar gur orom bikhobad. Donad, ki muhabbatash badi marg niz dar dilam hast, – gufta peshnihodi padarro rad mekard.
Honavoda dar junbujul: yake tabaq meshustu digare da- starkhon megundosht, sevumi kurpachahoi zeri poi mehmonon ro takida, takht mechind. Maysara niz degi kaloni maraka- giro meshust. Padarash amonatak dar labi sufa nishasta, ba junbujuli ahli khonavoda nazora mekard.

Husur dar nazdi qudoyash nishasta ba Maysara guft:
Kelin, mon shustani degro, sohiboni khona khudashon meshuyand. Ba nazdi mo biyo.
Iborai «sohiboni khona» makhsus talaffuz shud. Hush- doman niz davatro intizor nashuda, dokai kaloni safe- di sarashro rost namudu ostinhoi kushodi kurtaashro fu- rovarda, omada nazdi shavharash rost istod. Maysara ham chun shakhsi gunahgor ba sufa, az tarafe ki padar meni- shast, nazdik shuda khomush bud.
Qudo, – sukhan ogoz kard khusur, – rahmat baroi tarbiyai kardaaton. Dukhtaraton yak sol hurmati shavharro poida, ba mo khidmat kard. Mo ham insonem, insof dorem, kelinamon holo javon ast, nafs dorad, boyad shavhar kunad. Agar rozi boshed, naberaamonro khudamon ba voya merasonem. SHumo dukhtaratonro bo khud bared…
Maysara barobari shunidani in sukhanho beikhtiyor dar joyash larzid va:
– Padarjon, man az in khona be farzandam ba hej kujo nameravam! Murdanro ba gardan megiramu az farzandam judo nameshavam. Tanho ba khotiri hamin jigarbandam zindaam, naboshad hayot baroyam digar mano nadorad! – gufta, domoni giryaro sar dod.
Padari Maysara ohi chuqure kashida:
– Qudojon, dar khalq meguyand, ki «gusolaro dahonasha bandu az qafoi modarash sar deh.» Tifli shirkhorai mo- dar ba khudash zeb dorad. Darhoi khonai mo hamesha baroi bibivu bobo kushodaast. Dukhtaram, parpech kun pisarat ro, ba khona meravem, – guftu omin karda az joyash khest.
Maysara ba hujrai darun daromadu sarosema tifli khobidaashro az gahvora kushoda, guiyo kase uro az dastash megirifta boshad, ba sinaash zer karda, az khona baromad. Kudaki khobolud az sakht ba sina zer kardani modar, yo az khobi shirin nofor shudan, yo az khonai padar raftanashro his karda bud, ki bo ovozi baland ba girya daromad. Husu- ru khushdoman va khoharoni shavhar hama girya mekardand.
– Hudoyo, kosh joni maro megiriftivu in lahzaro name- didam. Kosh hamon ruzi tobuti pisaramro barovardan kelinamro mebarovardamu in ruzi mahsharro nadida, duvumbora namesukhtam! – nola mekard modari jigar- rekhtai Nodir.
Padar pesh – pesh, Maysara, tifl dar dast, az qafo ba havlii padar vorid gashtand. Modar va kelini khonadon dar miyoni havli onhoro peshvoz giriftand.
– Dukhtari nimkolai khonavayronam, dukhtari beruzii sagirabadastam, dukhtari shurbakhtu shurdomanam! – gufta modar nolakunon Maysararo busidu naberaashro az da- stash girift.
– Nakhod Maysararo az khonaash kholi berun kardand, aqal- lan, gahvoraashro nadodand? Bachaashro dar kujo mekhobo- nad? Okhir, az khonai padar dar yak moshini borkash kurpayu kurpacha burda bud – ku? Tavba, tavba, sharmandagi… – guf- ta bud Mohbonu – kelini khonadon, ki padar:
– Kelin, ba har osh qatiq nashav, raved, az payi kori khud boshed! Hudo az sharmandagi nigoh dorad. Dukhtaram yagon kori past nakardaast, ki sharmandagi, gued – gufta kelinro sharm dorond va ba hamsarash khitob namud: – Ba tu chi balo zad, in hama nola az baroi chist!? Hamaaton shunaved! To man zindaam, nameguzoram, ki dukhtaru nabe- raam khor shavand. Fahmided!?
Subhi ruzi digar khusuri Maysara dar yak moshin jihozi kelinashro ovarda, dar havli furovardu naberaashro rui dast bardoshta dustdori kard va ba kelin duoi nek doda raft. Mohbonu in holatro dida, chi guftanashro namedo- nist…
Ruzho payi ham sipari meshudand. Ba Maysara tarbiyai yak pisar sangin naboshad ham, baroi giriftani peshi dahoni mardum ba shavhar baromad. «Qurboqa shu dorad, ba khud obru dorad,» – meguyand. Dar deha chand mardi zandoru khonador khostand uro zani duvum kunand, qabul nakard. Namekhost boisi rekhtani obi didai zane shavad. Dar fermai kolkhoz kor mekard, govjushi peshqadam bud. Rizqi khud va pi- sarashro bo mehnati halol meyoft. Faqat serjogii Mohbonu, hamsari barodarash, mayusash mekard. Az qiyofai yangaash guiyo doim barfu boron merekht, az zeri laboni boriki khush- kash chor dandoni kaloni peshash, ki az filizi zard, kadom yak dukhturi nouhdabaroi dandon sokhta bud, tabassumashro nozeb va dahshatnok nishon medod. Az zaboni neshdorash hamesha guiyo zahr posh mekhurd. Sukhani pandomezi khalq, ki «zakhmi sukhan az zakhmi tir suzontartar ast» durust budaast. Bechora Maysara ba khotiri pisarash toqat mekard, ba hama tanavu malomati yanga pushti dast megazidu tob meovard.
– Zani beshavhar aspi belajomro memonad, – dar har sari qadam zahr mezad Mohbonu. – YAk khuranda kam nabud, ki dutoyash dardi sari man shudaast. Ishtihoi pisarat karnay, haqqi chor pahlavonro mekhurad. Bechora shavharam dar garibi mardikori karda, pul mefiristadu tuvu pisa- rat kalon – kalon mekhured. Kosh yagon muysafedi zanmur- da mebaromadu shavhar mekardi. Jonam az tuvu sagiraat khalos meshud. Metarsam, hamon zanmurda ham turo bo in pisarat ba zani namegirad. Okhir, chand dukhtari nozanin dar deha beshavharu zor mondaand, ku yagon mard sui onho nigohe kunad, – gurgurkunon boz kim – chihoi digare guf- ta, bezebu khunuk va duru daroz chor dandoni kaloni zab – zardi ohaniashro namoish doda mekhandid.
YAnga mekhost, bo in roh Maysararo az dari padar berun sozad. Behuda naguftaand: «Neshi aqrab na az rahi kin ast, muqtazoi tabiatash in ast». Badi chunin kinoyavu nah za- danho Maysara ba khud suol medod: CHi lozim boshad ba oda- mon ozori yakdigar? Va chande naguzashta, «Bevagi jomai badnomi dorad,»- gufta, baroi ba shavhar baromadan ro- zigi dod. Nasibash amaki Rahim budaast. Rahim du bor kho- nador shuda boshad ham, farzand nayofta, bori sevum ba Maysara khostgor firistod. Dar sinnu sol az Maysara 15 sol kalon bud, vale u ba khotiri pisarash Murod ba in khost- gori rozi shud.
Az omadani Maysara havlii Rahim, ki manzili kho- mushonro memond, ba bihishti rui zamin tabdil yoft. May- sara, ki zani chaqqonu mehnatdust bud, havlii Rahimro gu- liston, bogashro buston, ogilashro pur az govu mol, khona- ashro serbacha va dastarkhonashro pur az noni kulcha kard. Hamsoyaho niz baroi hojat barovardan tez – tez ba Maysara murojiat mekardand. CHevari khube ham bud. Kurtavu kamzulchahoi arusi, joma va toqihoi gulduzi, kurpavu bo- lishthoi zarduzi medukht. Kushish mekard, ki bo shavharash arobai zindagiro yakjoya bikashand.
Murod niz sohibi padari mehrubon shud. Rahim gashtayu bargashta, shukri onro mekard, ki bo payu qadami Murod sohibi chor shohpisar gasht. Behuda naguftaand: «Har ki khandonad yatimi khastaro, boz yobad jannati darbastaro.» Rahim chun farzandi azizi khona ba Murod muomila mekard. Murod, ki navozish va mehru muhabbati padarro nadida bud, ba Rahim mehr basta, chun farzand izzatashro ba jo meovard. Dar nazdi hamsinfon bo fakhr «padaram guftand, ki…, bo padaram yakjoya bozor raftem…, padaram ruznoma- amro dida tarifam kardand» va gayravu gayraho gufta, az u iftikhor mekard. Vale chi megued, ki zindagi hamesha dar yak majro harakat namekunad va in qonuni nonavishta ba zindagii onho ham asar kard. Murod ruze az kucha bargashtu khudro boloi takhti khobash partoftu zor – zor girist.
– Murodjon, ba tu chi shud, baroi chi girya mekuni? – pursid Maysara az pisarash.
– Modarjon, Farhodi pisari qori SHarif meguyad, ki amaki Rahim padari tu ne, shavhari modarat ast. Padari tu dar tagi khoki khunuk.
Dunyo chapavu rosta shud dar nazari Maysara. Pisarashro ba ogush kashida, barobari u ba navha daromad. Amaki Rahim az kucha omada, beikhtiyor shohidi in sukhanoni Murod shud.
– Murodjon, – sari uro bo navozish sila kard amaki Rahim. – Padar hamon ast, ki turo tarbiya mekunadu ba voya merasonad, ba rohi rost hidoyat mekunad, baroi safedro az siyoh farq kardanu badro az nek judo namudan yori meraso- nad. Az sukhanoni bachai beodob va betarbiya khafa nashav, – guftu shitobon ba kucha baromada, dar masjidi deha bo qori SHarif suhbati durudaroz kard.
Begoh ahli oila boloi sufai tagi tut khuroki shom mekhurdand, ki qori SHarif az dasti pisarash girifta, az pasi darvoza pursid:
– Murodjon, hoy Murodjon! Padarat dar khonaand?
– Assalom, amakjon, biyoed, padaram dar khona, – gufta Murod onhoro ba havli taklif kard. – Marhamat, daro- ed, on kas dar boloi sufa nishastaand.
Qori SHarif ba nazdi sufa narasida, ahli oila az jo khestandu onhoro «khush omaded» guftand.
– Rahimboy, barodari azizam, imruz ba man darsi ibrat shud. Rostashro guyam, badi omadani shumo bisyor fikr kar- dam, mekhoham baroi tarbiyai nodurusti farzandam az shumo uzr pursam. Farhod niz az juraash Murod bakhshish pursi- dani.
Onho bargashta didand, ki allakay Farhod va Murod dasti ba dast ba kucha davida raftaand.
Kina begumon shusta shud.

Dar boramon

Инчунин кобед

sddefault

BEUNVON (Bez zaglaviya) Qissai A.P. CHekhov

Dar asri V niz, chun holo, oftob har sahar tulu va har shom gurub mekard. …

222222222222222