Барномаи гизои ва тарбияи чисми дар Ислом

дар баробари ин хама бахрахои маънавй, баракоти рухй ва
фоидахои бехдоштие, ки руза барои шахси рузадор ба бор
меоварад, хамчунин Ислом барномаи фарогири гизой ва
тарбияи солими чисмониро низ аз партави таълимоти худ дур нагу-
зоштааст. Ислом бо вучуди он ки ба руза доштани рузхои башуморе
аз хар мох, тавсия намудааст, вале харгиз ичозат надодааст, ки бандаи
муъмин дар натичаи доштани рузаи пайваста ва аз хад зиёд худро но-
тавон (бемадор) ва аз анчоми вазифахои шаръй ва масъулиятхои ич-
тимоии худ очиз гардонад, балки дар баробари он барномаи комили
ибодй ва нусхаи бехдоштй боз ба тарбияи солими чисмй ва низоми
дурусти гизои тавсия намудааст.
Оиша (р) дар идомаи хадиси: «Расули Худо (с) аксари мохи шаъ-
бон ва ё тамоми онро руза медошт», мефармояд: Вале ба мардум ме-
гуфт: «Аз аъмол ба андозаи тобу тавони худ баргиред, зеро Худо (аз ца-
були) хастанамегардаб, вале шумо (аз
хаста мегардед». Хамчунин мефармуд: «Дустдоштатарин амал ба суи
Худо он корес ки сохибаш бар он мудовамат варзад, харчанд кам хам
бошад».
Ривоят шудааст, ки Абдуллох ибни Амр (р) рузхо пайваста руза
медошт ва шабхо киём мекард. Вакте ин хабар ба Расули Худо (с) ра-
сид, уро фаро хонд ва гуфт: «Эй Абдуллох, ба ман хабаррасид, кирузхо
руза медори ва шабхо хиём менало Гуфтгам: Оре, эй Расули
Худо. Фармуд: (Эй Абдуллох,) накуя, балки руза ва ифтор
хам куя, шабхо ба ибодат бархез ва хоб хам куя. Зеро бар ту
хак дорад, чашмонат бар ту хак доранд, бар ту хак дорад ва
мехмонхоят бар ту хак доранд (ва б٠о>яд тамоми хукуххоро ба ч؛ой
оварй). Хамин кадар туро кифоя аст, ки хар мох се руз руза дори. Ба-
рои ту дар хар неки дах баробар ачр дода мешавад. Хамин се руз рузаи
тамоми дахр (умр) ба шумор меравад».
(Абдуллох дар идома мегуяд): Вале ман бар худ сахт гирифтам ва
дар нихоят ин кор бар ман сахт тамом шуд. Гуфтам: Эй Расули Худо,
ман бештар аз ин кувват дорам!? Фармуд: «Пас рузаи паёмбари Худо
Довудро бидор ва бар он наафзо!». Пурсидам: Рузаи паёмбари Худо До-
вуд (ъ) чй гуна буд? Гуфт: «Рузаи нисфи дахр (умр)». Абдуллох пас аз
он ки пир гашта буд, мегуфт: Эй кош, рухсат ва насихати Паёмбар (с)-
ро кабул мекардам.
Дар ривояте омадааст, ки: «Расули Худо (с) дар яке аз сафаруо
дид, ки мардум дар атрофи марде издихом доранд ва болояш соя сохта
шудаас Гуфт:: Уро чи шудаас ? Гуфтанд: Марди рузадоре ас Фар-
муд: Руза доштан дар сафар хуб нест» .284
Чй тавре мебинем, Расули Худо (с) дар ин чо руза доштан дар са-
фарро кори хубе надонистааст. Зеро дар чунин мавридхо доштани не-
руи чисмонй барои анчоми масъулиятхои дар пешистода аз руза дош-
тан бехтар аст. Вале баъзе одамон аз руи ноогохй бо доштани руза ва
ё машгул гаштан ба баъзе ибодатхои дигар на танхо худро амалан аз
анчоми масъулиятхои ичтимой ва вазифахои чамъиятии дини Ислом
очиз ва нотавон месозанд, балки чанд одами дигарро барои парасто-
рии худ овора месозанд.
Бар хамин асос, мо вакте метавонем зебой, пуёй ва осонии дини
Худоро амалан ламс намоем, ки арзишхои Исломро ба сурати тархи
куллй ва вахдат (комплекс)-и тачзиянопазир мавриди баррасй карор
дихем ва дар бораи онхо шинохти фарогире хосил намоем. Куръони
карим дар кисмате аз ояти 185-уми сураи Бакара пас аз баёни хукми
рузаи бемор ва мусофир мефармояд: «Худо барои шумо осониро мехо-
хад ва душвориро дар хакки шумо раво намебинад».